Posiedzenie Rady ds. Certyfikacji VI kadencji.

W dniu 17 grudnia 2024 r. odbyło się pierwsze posiedzenie Rady ds. Certyfikacji VI kadencji.
Kadencja Rady ds. Certyfikacji trwa 5 lat od dnia jej pierwszego posiedzenia zwołanego przez Dyrektora Instytutu Kolejnictwa. Rada działa zgodnie z uchwalonym przez siebie Regulaminem Rady ds. Certyfikacji przy Instytucie Kolejnictwa i aktualnie liczy 12 członków, którzy zapewniają dochowanie równowagi wszystkich zainteresowanych stron.
Dr hab. inż. Marek Pawlik, prof. IK - zastępca Dyrektora Instytutu Kolejnictwa ds. Interoperacyjności Kolei wręczył nominacje. W skład Rady ds. Certyfikacji VI kadencji zostali powołani:
1. Karolina Hendler-Michalak (Stowarzyszenie na Rzecz Interoperacyjności i Rozwoju Transportu Szynowego)
2. Alfred Kurkowski (Bombardier Transportation (ZWUS) Polska sp. z o. o.)
3. Michał Majka (PKP Polskie Linie Kolejowe S.A.)
4. Waldemar Niedziela (Ministerstwo Infrastruktury)
5. Jacek Paś (SITK)
6. Joanna Prasalska-Nikoniuk (Instytut Badawczy Dróg i Mostów)
7. Tomasz Szuba (TINES Rail SA)
8. Karol Trzoński (Państwowa Komisja Badań Wypadków Kolejowych)
9. Piotr Wakuła (Koleje Mazowieckie)
10. Artur Zbiciak (Politechnika Warszawska)
11. Jacek Zboina (Centrum Naukowo-Badawcze Ochrony Przeciwpożarowej)
12. Krzysztof Żółtowski (Politechnika Gdańska)
Członkowie Rady wybrali dziś Prezydium.
W wyniku głosowania Przewodniczącym Rady ds. Certyfikacji po raz kolejny został Pan Alfred Kurkowski, zaś Zastępcami Przewodniczącego: Pan Jacek Paś oraz Pan Tomasz Szuba.
Sekretarzem Rady ds. Certyfikacji jest Pan Michał Sierakowski z Ośrodka Jakości i Certyfikacji Instytutu Kolejnictwa.
Rada ds. Certyfikacji posiada następujące uprawnienia:
1) występowania do kierownictwa Instytutu Kolejnictwa z wnioskami o dostarczenie jej wszystkich niezbędnych informacji, które będą wykorzystane do zapewnienia, że Ośrodek Jakości i Certyfikacji prowadzi certyfikację w sposób bezstronny,
2) podejmowania odpowiednich kroków, do których między innymi może należeć powiadomienie jednostki akredytującej (PCA), Urzędu Transportu Kolejowego oraz Agencji Kolejowej Unii Europejskiej (ERA), jeżeli w jakiejkolwiek sprawie kierownictwo Instytutu Kolejnictwa nie zastosuje się do opinii Rady.
Do zadań Rady ds. Certyfikacji należy:
1) pomoc w zapewnieniu Instytutowi Kolejnictwa bezstronności poprzez:
a) udział w opracowywaniu polityki bezstronności w działaniach certyfikacyjnych,
b) nadzór aby jakiekolwiek czynniki komercyjne lub inne nie zagrażały obiektywnemu prowadzeniu działalności certyfikacyjnej,
c) doradzanie w sprawach wpływających na zaufanie do certyfikacji, łącznie z otwartością i postrzeganiem przez opinię publiczną,
d) prowadzenie przeglądu, co najmniej raz w roku, bezstronności procesów auditowania, certyfikacji i podejmowania decyzji przez jednostkę certyfikującą, a także oceny stanu jej finansów i przychodów w aspekcie ich wpływu na bezstronność działania;
2) wyrażanie opinii dotyczących strategii i polityki Ośrodka Jakości i Certyfikacji
w zakresie certyfikacji, a w szczególności:
a) kompetentności i wiarygodności prowadzenia procesów certyfikacji,
b) zapewnienie równego dostępu wszystkim wnioskodawcom,
c) organizacji systemu certyfikacji wyrobu,
d) zasad ustalania opłat za certyfikację;
3) uchwalanie regulaminu Rady,
4) powoływanie i odwoływanie przewodniczącego Rady oraz jego Zastępców.
Instytut Kolejnictwa od 15 maja 2006 r. posiada potwierdzenie swoich kompetencji jako jednostka certyfikująca wyroby, czego dowodem jest certyfikat akredytacji Polskiego Centrum Akredytacji nr AC 128. Od tamtego czasu sukcesywnie aktualizowano i rozszerzano zakres posiadanej akredytacji, co zaowocowało uzyskaniem autoryzacji Urzędu Transportu Kolejowego jako jednostka wyznaczona i notyfikowana do Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/797 z dnia 11 maja 2016 r. w sprawie interoperacyjności systemu kolei w Unii Europejskiej.
Z chwilą podjęcia decyzji o uzyskaniu akredytacji oraz autoryzacji i notyfikacji obowiązkowym dla Instytutu Kolejnictwa, tak jak i dla wszystkich innych organizacji ubiegających się o notyfikację i wyznaczenie, stało się spełnianie wymagań normy PN-EN ISO/IEC 17065:2013-03 „Ocena zgodności. Wymagania dla jednostek certyfikujących wyroby, procesy i usługi” oraz Dokumentu technicznego ERA MNB 000MRA1044 „Wymagania dla jednostek oceniających zgodność ubiegających się o notyfikację”, co weryfikowane jest corocznie podczas audytów PCA, kontroli UTK i inspekcji ERA.
Jednym z podstawowych wymagań wymienionych dokumentów jest wymaganie bezwzględnego zachowania przez jednostkę certyfikującą obiektywności, bezstronności i poufności w realizowanych procesach oceny, zarówno w obszarze dobrowolnym jak i w obszarze regulowanym prawnie, w którym Instytut Kolejnictwa działa jako jednostka notyfikowana i wyznaczona.
Instytut Kolejnictwa jako jednostka oceniająca zgodność w obszarze kolei musi być:
> prawnie niezależna od:
- producentów,
- przewoźników,
- przedsiębiorstw transportu kolejowego,
- zarządców infrastruktury,
- podmiotów odpowiedzialnych za utrzymanie,
- innych podmiotów działających w obszarze kolejnictwa,
> funkcjonalnie niezależna od:
- organów wyznaczonych do wydawania:
• zezwoleń na dopuszczenie do eksploatacji kolejowych podsystemów strukturalnych (Tabor, Infrastruktura, Energia, Sterowanie – Urządzenia pokładowe, Sterowanie – urządzenia przytorowe),
• licencji,
• certyfikacji bezpieczeństwa,
- jednostek odpowiedzialnych za prowadzenie dochodzeń w razie wypadku.
W celu chronienia dochowania bezstronności i obiektywności wyżej przywołane dokumenty odniesienia wymagają utworzenia przez jednostkę certyfikującą mechanizmu chroniącego bezstronność, który powinien zapewnić dane wejściowe dotyczące:
a) polityki i zasad odnoszących się do bezstronności działalności certyfikacyjnej;
b) wszelkich tendencji istniejących w jednostce certyfikującej świadczących o tym, że czynniki komercyjne lub inne zagrażają obiektywnemu prowadzeniu działalności certyfikacyjnej;
c) kwestii oddziałujących na bezstronność i zaufanie do certyfikacji, w tym otwartość oraz mieć za zadanie nadzór nad dochowywaniem zasady bezstronności i obiektywności realizowanych procesów oceny (certyfikacji).
Z tego powodu, w celu zapewnienia bezstronności przy Instytucie Kolejnictwa jako mechanizm chroniący bezstronność działa Rada ds. Certyfikacji. Rada ds. Certyfikacji pełni rolę organu opiniodawczo-doradczego i jest ciałem kolegialnym. W skład Rady, zgodnie z wymaganiami dokumentów odniesienia i własnych dokumentów systemowych wchodzą przedstawiciele:
- producentów i dostawców,
- klientów producentów i dostawców,
- użytkowników,
- ekspertów w zakresie oceny zgodności,
- przemysłowych stowarzyszeń branżowych,
- organów władzy państwowej,
- organizacji pozarządowych.